Nowy dodatek do pasty: enzym z bakterii występujących na glonach

| Zdrowie/uroda
ToastyKen (Kenneth Lu), CC

Zespół naukowców z Newcastle University odkrył, że wykorzystując enzym wyizolowany z Bacillus licheniformis, bakterii występujących na powierzchni glonów, można ulepszyć pasty do zębów.

Początkowo Brytyjczycy chcieli dzięki niemu czyścić osady z kadłubów statków. Szybko jednak zdali sobie sprawę z potencjalnych zastosowań medycznych. Płytka nazębna powstaje z bakterii, które łączą się, by skolonizować dany obszar [...]. Tradycyjne pasty do zębów działają na zasadzie mechanicznego zeskrobywania osadu z bakteriami. Nie zawsze są jednak skuteczne, dlatego ubytki rozwijają się nawet u osób bardzo dbających o higienę jamy ustnej. Testy laboratoryjne pokazały, że enzym z B. licheniformis jest w stanie przebić się przez płytkę [...]. Chcemy wykorzystać tę cechę w pastach, płynach do płukania oraz roztworach do czyszczenia protez - tłumaczy dr Nicholas Jakubovics.

Zagrożone bakterie tworzą śliską warstwę zwaną biofilmem. W uproszczeniu, trójwymiarowa kolonia zostaje zamknięta w macierzy pozakomórkowej, w której skład wchodzą m.in. woda, polisacharydy, białka, lipidy czy zewnątrzkomórkowy DNA. Ponieważ egzopolisacharydy wykazują zdolność przywierania do wilgotnych powierzchni i do siebie nawzajem, powstająca "tarcza" jest naprawdę solidna. Biofilm chroni bakterie z płytki nazębnej np. przed szczotkowaniem czy antybiotykami.

Badając zachowanie B. licheniformis, zespół prof. Granta Burgessa odkrył, że gdy bakteria chce się przesunąć, wydziela enzym trawiący DNA. W ten sposób udaje jej się "wyzwolić" z sieci. Enzym rozkłada [osad] i usuwa bakterie obecne w płytce. Co istotne, może zapobiegać tworzeniu się płytki nazębnej.

Na razie zespół z Newcastle University myśli głównie o przeciwpróchnicowych pastach do zębów, jednak naukowcy zastanawiają się również nad nowymi metodami utrzymywania w czystości implantów medycznych, np. protez stawów biodrowych, które często podlegają skażeniu biofilmami.

W najbliższej przyszłości produkty do higieny jamy ustnej z enzymem mają być testowane i ulepszane. Brytyjczycy chcieliby też nawiązać współpracę z przemysłem.

Bacillus licheniformis bakterie glony enzym płytka bakteryjna próchnica zęby pasta Nicholas Jakubovics Grant Burgess