Rok urodzenia determinuje ryzyko otyłości?

Siła wpływu powiązanego z otyłością wariantu genu FTO zależy od daty urodzenia. O ile w przypadku badanych urodzonych we wcześniejszych latach nie ma żadnej korelacji między wariantem genu a otyłością, o tyle związek u osób urodzonych później jest o wiele silniejszy niż dotąd sądzono.

Przyglądając się uczestnikom Framingham Heart Study, zauważyliśmy, że korelacja między najlepiej poznanym związanym z otyłością wariantem genu a wskaźnikiem masy ciała rosła znacząco z rokiem urodzenia badanych. Uzyskane wyniki - zgodnie z naszą wiedzą, pierwsze tego rodzaju - sugerują, że ta, a niewykluczone, że inne korelacje między wariantami genów i fizycznymi cechami mogą w dużym stopniu zależeć od tego, kiedy dana jednostka się urodziła, nawet w przypadku osób z tej samej rodziny - opowiada dr James Niels Rosenquist z Wydziału Psychiatrii Massachusetts General Hospital.

Amerykanie podkreślają, że większość studiów nt. oddziaływań między genami a środowiskiem skupiała się na różnicach w obrębie kohorty urodzeniowej (czyli wśród ludzi, którzy urodzili się w tym samym czasie), co nie pozwalało prześledzić i uwzględnić zmian zachodzących z biegiem czasu w szerszym środowisku. By sprawdzić, czy różne warunki doświadczane przez poszczególne generacje wpływają na wariant genu, zespół analizował również dane uczestników Framingham Offspring Study (w ramach tego studium śledzi się losy dzieci ochotników z oryginalnej kohorty; próbkę 5124 osób zebrano w 1971 r.).

Gdy wzięto pod uwagę 8-krotny pomiar BMI, odziedziczony wariant FTO i datę urodzenia, okazało się, że opisywany wcześniej przez naukowców związek między pewnym wariantem a wskaźnikiem masy ciała istniał średnio tylko u ochotników urodzonych w późniejszych latach. O ile u ludzi urodzonych przed 1942 r. nie było korelacji między wariantem zwiększającym ryzyko otyłości a BMI, o tyle korelacja u osób urodzonych po 1942 r. była 2-krotnie silniejsza niż ustalono w ramach wcześniejszych studiów.

Choć raport opublikowany na łamach pisma PNAS Early Edition nie wskazuje, jakie różnice środowiskowe działające łącznie z wariantem FTO zwiększają ryzyko otyłości, akademicy wskazują na dwa zjawiska typowe dla powojennej rzeczywistości: 1) odejście od pracy fizycznej i większą zależność od technologii oraz 2) większą dostępność wysokokalorycznego pożywienia.

wariant genu otyłość FTO wpływ rok urodzenia środowisko Framingham Heart Study James Niels Rosenquist