Tajemnicze przedmioty z epoki brązu były ustandaryzowanym środkiem wymiany handlowej?

Pieniądze to jeden z najistotniejszych wynalazków w dziejach człowieka. Znakomicie ułatwiają one wymianę towarów i usług. Zanim jednak przed około 2700 lat pojawiły się pierwsze standardowo wybijane monety, ludzie w różny sposób radzili sobie z wymianą handlową. Holenderscy naukowcy uważają, że zbadane przez nich nietypowe obiekty z wczesnej epoki brązu mogły być ustandaryzowanym środkiem wymiany.

Zdaniem Maikela H. G. Kuijpersa i Catalin N. Popa, już we wczesnej epoce brązu ludzie ustandaryzowali kształt i wagę przedmiotów, które pośredniczyły w wymianie handlowej. Naukowcy doszli do takich wniosków badając przedmioty o kształtach określanych jako pierścienie, żebra czy ostrza siekier. Kuijpers i Popa zbadali ponad 5000 takich obiektów, które znaleziono na ponad 100 stanowiskach archeologicznych. Wykonali analizę statystyczną wagi badanych obiektów, wykorzystując przy tym znane z psychologii prawo Webera-Fechnera, zgodnie z którym jeśli dwa przedmioty mają wystarczająco zbliżoną wagę, to trzymający je w ręku człowiek nie będzie w stanie zauważyć tej różnicy.

Okazało się, że co prawda waga badanych przez nich przedmiotów była różna, jednak w przypadku około 70% znich była na tyle podobna (wynosiła średnio 195 gramów), że nie można było poczuć różnicy trzymając te przedmioty w ręku.
Autorzy twierdzą, że duże podobieństwo kształtów i wagi tych przedmiotów, oraz fakt, że często występują one w większych grupach, wskazuje, iż były one wczesną formą ustandaryzowanego pieniądza.

Później, w środkowej epoce brązu, pojawiają się coraz bardziej precyzyjne narzędzia do ważenia, a wraz z nimi w zapiskach archeologicznych widać coraz więcej „zezłomowanego” brązu, co wskazuje, że rośnie liczba przedmiotów odrzuconych ze względu na to, że miały niewłaściwą wagę.

wczesna epoka brązu pieniądz wymiana handlowa