![](/media/lib/396/n-llanos-f7eb6f67d3f366007ee7f420c365d9c4.jpg)
Znamy piąte miejsce, w którym ludzie udomowili rośliny
9 kwietnia 2020, 18:43Dotychczas wiedzieliśmy o czterech miejscach udomowienia roślin przez człowieka u zarania rolnictwa. Ryż udomowiono w Chinach, zboża i rośliny strączkowe na Bliskim Wschodzie, kukurydzę, kabaczki i fasolę w Mezoameryce, a ziemniaki i quinoę w Andach. Teraz okazało się, że jest i piąte takie miejsce
![](/media/lib/504/n-llanos-25f3b6ef8e81aaa8b512f27abb16d2d7.jpg)
W Amazonii odkryto ślady urbanizacji sprzed przybycia Hiszpanów
26 maja 2022, 11:29Na Llanos de Moxos odkryto setki osad z lat 500–1400, które stanowią zagadkę i przedmiot fascynacji dla archeologów. W ciągu ostatnich lat znaleziono tam dowody, że ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię wcześniej niż sądziliśmy, już 1500 lat temu istniała tam sieć stawów hodowlanych, a Llanos de Moxos były jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie udomowiono rośliny u zarania rolnictwa. Teraz odkryto tutaj dowody istnienia początków ośrodków miejskich.
![Dziki jaguar](/media/lib/65/jaguar_sitting-1dcc2324d66392033bad175de6acd200.jpg)
Dzięki cyfrowym zdjęciom rozpoznano rekordowo dużo jaguarów
20 października 2011, 13:04W Parku Narodowym Madidi w północno-zachodniej Boliwii odnotowano w ramach pojedynczego spisu rekordowo dużą liczbę jaguarów. Badacze z Wildlife Conservation Society (WCS) podkreślają, że za pomocą cyfrowych aparatów wykrywających ruch wykonano zdjęcia aż 19 różnych osobników. Wykorzystano technologię, którą pierwotnie zaadaptowano do rozpoznawania tygrysów po układzie pasków. W przypadku jaguarów brano, oczywiście, pod uwagę wzór z cętek.
![](/media/lib/315/n-wyspa-ryb-na-salar-de-uyuni-fcf654c10fb972cb045eb6abe65df713.jpg)
Niewidomy mężczyzna chce przejść największe solnisko świata, korzystając tylko z głosowego GPS-a
20 lipca 2018, 11:23Albar Tessier, niewidomy nauczyciel z Francji, przyleciał do Boliwii, by samotnie, korzystając jedynie z głosowego GPS-a, w zaledwie tydzień przejść 140 km Salar de Uyuni, największego solniska świata.
![](/media/lib/109/n-pilka-48ba1711429de3b9a6908bec2dc46f26.jpg)
Życie w Amazonii obniża poziom testosteronu, ale mecz to inna sprawa...
28 marca 2012, 11:32Życie plemienia Tsimané z Boliwii nie należy do łatwych. Wycinanie lasów pod uprawy, polowania czy poszukiwanie jedzenia w lesie oznaczają stały wysiłek fizyczny. Naukowcy spodziewali się, że w związku z tym poziom testosteronu u tamtejszych mężczyzn będzie wysoki. Okazało się jednak, że w rzeczywistości, w porównaniu do Amerykanów, bazowy poziom testosteronu Tsimané jest o 1/3 niższy. Poza tym nie spada z wiekiem.
![](/media/lib/336/n-lup2-230eff2e6bbd01d5061126a947cac97b.jpg)
Romeo - najbardziej samotna żaba świata - będzie mieć swoją Julię
18 stycznia 2019, 13:48Do 2019 r. wiadomo było o istnieniu tylko jednego osobnika z gatunku Telmatobius yuracare - Romeo, który przebywał w Muzeum Historii Naturalnej Alcide'a d'Orbigny'ego w Cochabambie. Od 2008 r. na wolności nie spotkano ani jednego płaza. Naukowcy, którzy obawiali się, że T. yuracare wyginęły, spędzili aż 10 lat na przeczesywaniu lasu chmurnego Boliwii. W końcu natknęli się na minipopulację złożoną z zaledwie 5 osobników.
![](/media/lib/130/n-harpia-wielka-b30965399f806ab4365223a0207d3108.jpg)
Boliwijski park narodowy najbardziej bioróżnorodnym miejscem na Ziemi
14 września 2012, 09:45Park Narodowy Madidi, który znajduje się w północno-zachodniej Boliwii, to prawdopodobnie najbardziej bioróżnorodne miejsce na Ziemi. Z rachunków naukowców z Wildlife Conservation Society (WCS), Boliwijskiej Kolekcji Fauny, Boliwijskiego Herbarium Narodowego czy Stowarzyszenia Ochrony Amazonii wynika, że mieszka tam 1088 gatunków, czyli ok. 11% ptaków świata, a także 1868 kręgowców, w tym ponad 200 gatunków ssaków. Warto też wspomnieć o 12000 odmian roślin.
![](/media/lib/348/n-pochowekboliwia-3ab6a42fa7292f1bfa6331555722bc4e.jpg)
Ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię znacznie wcześniej, niż sądziliśmy
30 kwietnia 2019, 05:47Ludzie osiedlili się w południowo-zachodniej Amazonii znacznie wcześniej, niż sądzono. Co więcej, eksperymentowali nawet z rolnictwem.
Powrót mumii
7 listopada 2012, 11:37Minister kultury Boliwii Pablo Groux oddał peruwiańskiemu koledze po fachu Luisowi Peirano 700-letnią mumię, która została skradziona przez handlarzy starożytnościami. By chronić cenny obiekt, na czas przekazania owinięto go białym lnem. Uroczystość odbyła się w peruwiańskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Limie. Urzędnicy podpisali też dokument, który ma ułatwić współpracę w zakresie walki z przemytem.
![](/media/lib/348/n-torebkahalu-2c6aff098c0bb9fea9a41f54be860c05.jpg)
Rekordowa liczba substancji psychoaktywnych na pojedynczym stanowisku archeologicznym
7 maja 2019, 12:19Przed tysiącem lat rdzenni mieszkańcy Ameryki Południowej używali roślin psychotropowych, i to prawdopodobnie wielu jednocześnie, do wywołania halucynacji i uzyskania odmiennych stanów świadomości.