![](/media/lib/31/piraha-13f825ac7bd7244d9c4d2da45a5b3043.jpg)
Język bez cyfr
7 lipca 2008, 10:58Choć trudno to sobie wyobrazić, istnieją na świecie ludzie, w których języku nie ma słów oznaczających cyfry czy liczby. Są to członkowie plemienia Piraha z północno-zachodnich rubieży Brazylii. Językiem posługuje się zaledwie 300 osób (Cognition).
![](/media/lib/69/cueva-de-azufre-f6201fe9160cc64d424f18e3eedac3ab.jpg)
Ewoluuj albo zgniesz
23 września 2010, 07:16Prosząc o deszcz, Indianie z plemienia Zoque od wieków zatruwali wody groty siarkowej Cueva de Villa Luz w południowym Meksyku roślinną toksyną. Oszołomione ryby można bez większych problemów wyłowić do koszyka. Okazało się, że praktyka religijna wpłynęła na ewolucję jaskiniowych ryb. Tylko te, które uodporniły się na występujące w paście z barbasco (Lonchocarpus urucu) rotenon i deguelinę, były w stanie przeżyć i wydać na świat potomstwo.
![](/media/lib/23/1203168801_021141-8a93b55a527c198d6894dae8f1eb7242.jpeg)
Amazonia była gęsto zaludniona
22 października 2010, 17:57Kolejne badania potwierdzają wcześniejsze doniesienia o istnieniu na terenie Amazonii wysoko zorganizowanych społeczeństw i gęstym zaludnieniu tego obszaru w przeszłości. Wgląd w przeszłość Amazonii dają nam prace archeologów z Brazylii i Szwecji.
![](/media/lib/195/n-naia-94c07892b106f5416f9f917fa3c00048.jpg)
Ofiara wypadku łączy Indian z mieszkańcami Syberii
16 maja 2014, 09:40Nastolatka, która przed ponad 12 000 lat zginęła w wypadku, pomoże rozwiązać zagadkę zasiedlenia obu Ameryk. Nietknięty szkielet Nai, bo tak na cześć greckich wodnych nimf najad została nazwana dziewczynka, znaleziono przed siedmiu laty w Hoyo Negro, zatopionym kompleksie jaskiń na Jukatanie
![](/media/lib/261/n-t.-shushupe-d4ed5b3ec460e9caf80cc58f328a6031.jpg)
Mit śpiewającego węża obalony dzięki płazom
25 listopada 2016, 13:25Zgodnie z legendą, powszechną zarówno wśród tubylców (Szuarów czy Achuarów), jak i kolonizatorów Amazonii i Ameryki Środkowej, groźnica niema (niema, bo pozbawiona grzechotki na ogonie) potrafi śpiewać. Ponieważ naukowcy byli pewni, że to tylko mit, bo wąż nie potrafi wokalizować, postanowili rozwiązać tę zagadkę.
![Przekrojony owoc z nasionami© Agricultural Research Service](/media/lib/2/1171988181_796243-a907b0dee3559bf6a77b4abc2324efb8.jpeg)
Kakaowy dopalacz mózgowy
20 lutego 2007, 16:02Kakao o specjalnym składzie może wspomagać sprawne działanie mózgu i opóźniać procesy starzenia się. Naukowcy przemawiający na dorocznym spotkaniu Stowarzyszenia na rzecz Postępów w Nauce w San Francisco zaprezentowali wstępne wyniki badań nad wpływem flawanoli na mózg. Wymienione związki wchodzą m.in. w skład kakao.
![](/media/lib/267/n-geoglif-ef01616f5ea89ef823a5d672a0654b15.jpg)
Setki tajemniczych geoglifów z Amazonii
8 lutego 2017, 13:53Amazoński las deszczowy już ponad 2 tys. lat temu był przekształcany przez ludzi, którzy zbudowali tu setki tajemniczych wałów ziemnych. Otoczone rowami struktury zajmują powierzchnię ok. 13 tys. km2.
![](/media/lib/62/liscie-koki-8a9f4ad689aa4fdc0d71438ff3df8e61.jpg)
Coca colla już w sprzedaży
22 kwietnia 2010, 15:10Coca colla to nie literówka, ale boliwijski pomysł na biznes czy, jak kto woli, powrót do korzeni. Tak jak kiedyś napój jest bowiem produkowany z wyciągu z liści koki, a drugi człon nazwy pochodzi od rdzennego ludu Colla, czyli Ajmarów, którzy współcześnie żyją głównie wokół jeziora Titicaca. Stary nowy produkt trafił w zeszłym tygodniu na półki sklepowe południowoamerykańskiego państwa.
![](/media/lib/409/n-badania1-2189a2333ee66076d65fd38010964da6.jpg)
Indianie mieszali z tytoniem sumak szkarłatny. Nowa metoda badań pozwala lepiej poznać przeszłość
1 lipca 2020, 10:19Przed ponad 1400 laty mieszkańcy dzisiejszego stanu Waszyngton, palili sumak szkarłatny (Rhus glabra). Takie wnioski płyną z badań tego, co odkryto we wnętrzu liczącej sobie ponad 1400 lat fajki znalezionej w środkowej części stanu. Naukowcy z Washington State University wykorzystali przy tym nową technologię, która pozwala zidentyfikować tysiące składników roślinnych.
![](/media/lib/93/n-pomysl-79079bd0daca77f78c2b2e67a3cea2f4.jpg)
Granice dla idei
8 lipca 2013, 12:47Rozprzestrzenianie się idei naukowych od dawna jest przedmiotem badań. Naukowcy wiedzą, co zresztą jest zgodne z intuicją, że wiedza i wynalazki łatwiej rozprzestrzeniają się w najbliższym otoczeniu.