![](/media/lib/436/n-multiwer-b45ba7cd65cb025a0c75cc0f4ee3d435.jpg)
Teleskop Subaru pomoże znaleźć pierwotne czarne dziury tworzące wieloświat?
30 grudnia 2020, 10:21Astrofizycy badają czarne dziury, które mogły utworzyć się we wczesnym wszechświecie, jeszcze przed powstaniem gwiazd i galaktyk. Takie pierwotne czarne dziury (PBH) mogły zawierać cała ciemną materię, być odpowiedzialne za niektóre obserwowane fale grawitacyjne oraz stać się zarodnikami dla supermasywnych czarnych dziur w centrach galaktyk
![](/media/lib/434/n-apteka-7f751371de633908d530f741ab4c1349.jpg)
Specjalistka z Politechniki Opolskiej zbada potencjał przeciwbakteryjny śląskiej gliny leczniczej
14 grudnia 2020, 12:33Dr Izabela Spielvogel z Politechniki Opolskiej (PO) zajmie się oceną potencjału przeciwbakteryjnego historycznych pokładów śląskiej gliny leczniczej. Badaczka należy do grona 7 naukowców z PO, którzy dostali grant MINIATURA. Spielvogel zaznacza, że narastająca oporność patogenów jest światowym problemem. Jej prace są rozwinięciem badań odkrywcy śląskich glin leczniczych - żyjącego w XVI w. lekarza i geologa Johannesa Monatanusa.
![](/media/lib/433/n-gniazda-7d57e6107563dced85ed7a72f600c58d.jpg)
Jak zachęcić bociana do zasiedlenia gniazda? Pobielić brzegi lokum wapnem sadowniczym
4 grudnia 2020, 11:48Jak zachęcić bociany, by zajmowały gniazda? Kiedyś ludzie wkładali do nich bułki zwane busłowymi łapami (busioł to dawniej w gwarze bocian). Polscy i brytyjscy naukowcy opisali w Journal for Nature Conservation inny prosty zabieg - obielenie przed przylotem bocianów boków gniazda wapnem sadowniczym. Można go zastosować podczas przenoszenia gniazd z dachów i starych drzew na słupy. Wtedy relokacja gniazda, nawet na odległość ponad 100 metrów, nie jest problemem i możemy mieć niemal pewność, że bociany po powrocie z zimowiska osiedlą się w tym miejscu.
![](/media/lib/432/n-narodziny-d2c304762038921d06d777f5cb8261b2.jpg)
Podczas narodzin aktywuje się system bezpieczeństwa. Może wyjaśniać zespół nagłej śmierci łóżeczkowej
3 grudnia 2020, 17:57Naukowcy z University of Virginia School of Medicine opisali zmiany, jakie zachodzą w układzie oddechowym w momencie, gdy po narodzeniu bierzemy pierwszy oddech. Badania te są niezwykle ważna dla lepszego poznania zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS).
![](/media/lib/431/n-simms-e47f8caf28e61ef868361e18e6d5b737.jpg)
Pierwsze dinozaury z Irlandii. W końcu zdobyto dowód, że prehistoryczne gady również tam żyły
25 listopada 2020, 14:17Naukowcy opisali pierwsze skamieniałości dinozaurów z Irlandii. Dwie skamieniałe kości znalazł nieżyjący już Roger Byrne, nauczyciel i kolekcjoner fosyliów, który przekazał je Ulster Museum. Analizy potwierdziły, że pochodzą z wczesnojurajskich skał w Islandmagee na wschodnim wybrzeżu hrabstwa Antrim.
![](/media/lib/430/n-badanie-gniazda-d83a5e8705ecf85803d46ed6e8122ea6.jpg)
W gniazdach bociana białego powstaje gleba. I to bardzo żyzna
19 listopada 2020, 11:53Naukowcy z Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (PTOP) i Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie opisali w periodyku Science of The Total Environment nową glebę ornitogeniczną (powstającą przy przeważającym współudziale ptaków), która wytwarza się w gniazdach bociana białego (Ciconia ciconia). Dzieje się to całkowicie bez udziału skały macierzystej i kontaktu z gruntem. W czasie badań naukowcy wykryli 82 taksony grzybów i 22 taksony owadów; aż połowa grzybów to gatunki nieznane wcześniej nauce.
![](/media/lib/429/n-cieczelek-4991788d0ef93aba1420ca21bd7a7bf9.jpg)
Polscy naukowcy wyjaśnili, jak ciecz pod wpływem pola elektrycznego zmienia się w ciało stałe
9 listopada 2020, 04:33Pod wpływem pola elektrycznego w bardzo krótkim czasie zwiększa swoją lepkość i tworzy… ciało stałe. To główna właściwość cieczy elektroreologicznej. Przez lata znalazła szereg zastosowań, ale brakowało dobrego teoretycznego wyjaśnienia tego, jak powstaje. Aż do teraz. Wszystko zmieniło się za sprawą grupy z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej.
![](/media/lib/426/n-jezdzcy-abd5a0fdc7cc65c35fa737f776cd9844.jpg)
W piłkę grano w Eurazji kilkaset lat wcześniej, niż sądziliśmy
14 października 2020, 09:34Ludzie grają w piłkę od tysiącleci. Najstarsze znane piłki pochodzą z Egiptu sprzed 4500 lat. W Ameryce Środkowej w piłkę grano już 3700 lat temu. Znacznie później piłką zainteresowano się w Eurazji. Grecy zaczęli oddawać się tej rozrywce około 2500 lat temu, a w Chinach rozpoczęto grać przed 2200 laty. Przynajmniej tak się dotychczas wydawało.
![](/media/lib/426/n-polacygren-e6db01eac6f65a7d4fcc2606cf96944f.jpg)
Polacy odkrywcami najstarszego prassaka
14 października 2020, 04:52Dr Mateusz Tałanda z Wydziału Biologii UW uczestniczył w pracach zespołu naukowców, który opisał szczątki najstarszego na świecie prassaka. Znaleziono je na Grenlandii w skałach sprzed 215 milionów lat. Opis nowego gatunku, Kalaallitkigun jenkinsi, badacze opublikowali właśnie w prestiżowym PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences).
![](/media/lib/423/n-cheops-5304ee56d1f4e30afbdc144e2ec1937b.jpg)
Europejski CHEOPS zbadał jeden z najbardziej ekstremalnych egzoświatów
29 września 2020, 08:54Osiem miesięcy po starcie misji CHEOPS, pierwszego europejskiego teleskopu kosmicznego, którego zadaniem jest badanie znanych planet pozasłonecznych, naukowcy opisali jeden z najbardziej ekstremalnych światów, jakie dotychczas poznaliśmy.