![](/media/lib/123/n-tikal-5c60650aaeca11d73bf70117bd9a0a8a.jpg)
Ołtarz opowiada majańską „Grę o tron”
18 września 2018, 05:56Liczący sobie 1500 lat ołtarz Majów odkryty na północy Gwatemali pozwolił na odtworzenie lokalnej historii i zdarzeń, które przypominają historię znaną miłośnikom „Gry o tron”. Wapienny zabytek znaleziono na stanowisku La Corona, w pobliżu granicy z Meksykiem i Belize.
![](/media/lib/558/n-bonczarowska-f79e4542811de760696e2a4fc71d0817.jpg)
Bakteria dżumy stała się w XIX wieku bardziej zjadliwa. Niedługo potem zabiła 15 milionów osób
9 sierpnia 2023, 11:10Dżuma trapi ludzkość od 5000 lat. W tym czasie wywołująca ją Yersinia pestis ulegała wielokrotnym zmianom, zyskując i tracąc geny. Około 1500 lat temu, niedługo przed jedną z największych pandemii – dżumą Justyniana – Y. pestis stała się bardziej niebezpieczna. Teraz dowiadujemy się, że ostatnio bakteria dodatkowo zyskała na zjadliwości. Pomiędzy wielkimi pandemiami średniowiecza, a pandemią, która w XIX i XX wieku zabiła około 15 milionów ludzi, Y. pestis została wzbogacona o nowy niebezpieczny element genetyczny.
![](/media/lib/49/andy-2b52ca2e0fd3af4c0beee9eea11e4d94.jpg)
Skamieniały leniwiec z Peru
26 maja 2009, 10:01W południowym Peru na wysokości niemal 4 tys. m n.p.m. odkryto świetnie zachowaną skamielinę leniwca sprzed 5 mln lat. Jest on o ok. 4 mln lat starszy od egzemplarzy znajdowanych wcześniej na terenie Ameryk.
![Schemat El Niño](/media/lib/126/n-schemat-el-nino-bc14649c6a117cfea90faa4445e0d77b.jpg)
Tegoroczne El Nino bije wszelkie rekordy
4 grudnia 2015, 12:04Sprawdziły się prognozy specjalistów, którzy ostrzegali, że tegoroczne El Niño będzie najsilniejszym znanym nam tego typu zjawiskiem. Już teraz widać, że jest ono silniejsze od rekordowego z lat 1997-1998.
![](/media/lib/377/n-argyrophorus-idealis-743399c0b83bec8024be88abeac926ef.jpg)
Doskonały motyl w zbiorach Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ
13 grudnia 2019, 05:09Naukowa kolekcja motyli zdeponowana w CEP UJ jest jednym z najbardziej liczących się zbiorów na świecie. Owocem badań terenowych przeprowadzonych w czerwcu 2019 r. na wysokogórskich terenach Peru u podnóża Kordyliery Huayhuash było odkrycie na wysokości 4000 m n.p.m. wyjątkowego okazu motyla - drugiego na świecie gatunku owada, którego skrzydła od strony grzbietowej mają całkowicie jaskrawosrebrne ubarwienie.
![](/media/lib/85/titicaca-7827addc1ae31fa5e5fc09adf6664ada.jpg)
Znaleziono złożone w ofierze dzieci z kultury przedinkaskiej
21 listopada 2011, 08:58Archeolodzy pracujący na stanowisku Sillustani w Peru poinformowali o znalezieniu ciał 44 dzieci, które prawdopodobnie zostały złożone w ofierze 600-700 lat temu, czyli w czasach przedinkaskich.
![](/media/lib/277/n-koszadovasio-52a39a779d69948a649ea40a28ded495.jpg)
Odkrycie z Huaca Prieta przełomowe dla zrozumienia ewolucji społeczeństw starożytnego Peru
25 maja 2017, 12:30W Huaca Prieta na peruwiańskim wybrzeżu, które zostało zasiedlone przed niemal 15 000 lat, dokonano przełomowego odkrycia dotyczącego starożytnych społeczeństw z tamtego regionu. W latach 2007-2013 odkopano tam tysiące artefaktów, w tym zdobione kosze
![](/media/lib/474/n-wieczorektabliczka-bd38d4e5d4a61ecf098c696716945044.jpg)
Polacy badają tajemnicze pismo z Wyspy Wielkanocnej
7 października 2021, 08:55Rongorongo, wciąż nieodczytane pismo z Wyspy Wielkanocnej, to prawdziwa gratka dla naukowców. Niewykluczone bowiem, że jest to jeden z niewielu przypadków w historii ludzkości niezależnego rozwoju systemu pisma. Doktor Rafał Wieczorek z Wydziału Chemii UW wraz z zespołem szczegółowo zbadał Tabliczkę Berlińską. To jeden z zaledwie 23 zachowanych do dzisiaj zabytków, na którym możemy zobaczyć rongorongo.
![Świątynia Wojowników w Chichén Itzá© Keith Pomakis, Creative Commons](/media/lib/11/1183898161_208909-460d7d1fcc5e204eaf25b234374d9a6f.jpeg)
Nowe 7 cudów
8 lipca 2007, 12:31Organizacja New7Wonders zakończyła podliczanie wyników i zaanonsowała powstanie nowej listy 7 cudów świata. W głosowaniu za pośrednictwem Internetu, SMS-ów i telefonii stacjonarnej wzięło udział aż 100 mln osób.
![](/media/lib/149/n-elparaisosw-1e738f26328aa76800c05ebbb55f4cd6.jpg)
Peruwiańska świątynia sprzed 5000 lat
14 lutego 2013, 11:57Archeolodzy z peruwiańskiego Ministerstwa Kultury odkryli w miejsu archeologicznym El Paraiso świątynię liczącą sobie 4-5 tysięcy lat. W prawym skrzydle głównej piramidy odkopano palenisko związane z większą strukturą, którą zidentyfikowano jako miejsce kultu