
Układ Słoneczny powstał, bo przez Drogę Mleczną przeszła galaktyka karłowata?
27 maja 2020, 11:09Co jakiś czas przez Drogę Mleczną przechodzi galaktyka karłowata SagDEG (Sagittarius Dwarf Elliptical Galaxy). To drugi najbliższy satelita naszej galaktyki, a jego przejście przez dysk Drogi Mlecznej powoduje silne zaburzenia i wywołuje gwałtowne tworzenie się gwiazd. Niewykluczone, że istnienie Układu Słonecznego zawdzięczamy właśnie jednemu z takich przejść.

Pierwsze spójne badanie zderzeń galaktyk w rzeczywistych i symulowanych wszechświatach
16 września 2020, 11:27Wykorzystując sztuczną inteligencję, po raz pierwszy udało się znaleźć zlewające się pary galaktyk przy użyciu identycznej metody zarówno w symulacjach, jak i obserwacjach prawdziwego wszechświata. Współautorem pionierskiej pracy jest dr William Pearson z Zakładu Astrofizyki Departamentu Badań Podstawowych NCBJ.

Purpura biblijnych królów. W Izraelu odkryto fragmenty tkanin z czasów Dawida i Salomona
29 stycznia 2021, 13:26Tron uczynił sobie król Salomon z drzewa libańskiego [...] siedzenie wyścielone purpurą, a wnętrze wykładane hebanem, czytamy w Pieśni nad Pieśniami. I to właśnie królewska purpura jest znaleziskiem, które zaskoczyło naukowców badających tkaniny z Doliny Timna w Izraelu. Po raz pierwszy odkryto zafarbowaną na purpurowo tkaninę, pochodzącą z czasów króla Dawida i Salomona.

Naukowcy obserwują proces, stanowiący wielką przeszkodę w rozwoju fuzji jądrowej
6 sierpnia 2021, 11:11Jednym z największych problemów, z jakim stykają się specjaliści pracujący przy fuzji jądrowej, są swobodnie przyspieszające elektrony, które w końcu osiągają prędkości bliskie prędkości światła czyli stają się cząstkami relatywistycznymi. Tak szybkie elektrony uszkadzają tokamak, w których przeprowadzana jest reakcja termojądrowa.

Sukces napromieniania materiałów w sondzie ISHTAR w reaktorze MARIA
15 marca 2022, 06:50Pełnym powodzeniem zakończyły się prace prowadzone przez zespół reaktora MARIA, związane z badaniem materiałów konstrukcyjnych dla reaktorów czwartej generacji chłodzonych helem. Wykonana przez nich sonda ISHTAR (Irradiation System for High-Temperature Reactors) opuściła rdzeń reaktora, a znajdujące się w niej napromienione próbki zostały przekazane do dalszych badań.

Dwie mumie ze śladami morderstw sprzed tysiąca lat
16 września 2022, 05:57Jednym z aspektów badań nad dawnymi społecznościami jest określenie, jak często ich członkowie stykali się z przemocą. Kwestię tę można śledzić szukając śladów urazów na zachowanych szczątkach ludzkich. W 2021 r. ukazały się szerzej zakrojone badania dotyczące mieszkańców Pustyni Atacama żyjących w latach 600 p.n.e. – 600 n.e., w ramach których okazało się, że 21% procent szkieletów – głównie męskich – nosiło ślady urazów, z czego połowa była śmiertelna.
Mikrobiom jelitowy – charakterystyka, rola w organizmie, wykorzystanie w diagnostyce laboratoryjnej
25 maja 2023, 13:50W przewodzie pokarmowym człowieka żyją tryliony mikroorganizmów, nazwanych zbiorczo mikrobiomem jelitowym. W jego skład wchodzą między innymi bakterie, wirusy, grzyby oraz organizmy eukariotyczne. Te mikroorganizmy stanowią ponad 50% wszystkich komórek organizmu ludzkiego, a ich łączna waga u osoby dorosłej wynosi około 2 kilogramów. Kwaśne środowisko, obecność żółci i soku trzustkowego, a także silna perystaltyka ograniczają możliwości kolonizacyjne w obrębie żołądka i jelita cienkiego, dlatego w tych fragmentach przewodu pokarmowego obecność mikroorganizmów jest stosunkowo niewielka.

Wycinka lasów powoduje, że żyjące w nich małpy stają się mniej społeczne
11 marca 2024, 08:53Małpy w głębi lasu, na obszarach, które nie zostały zmienione przez człowieka, mogą być bardzo społecznymi stworzeniami: bawią się ze sobą, wokalizują, czy iskają się nawzajem. Jednak gdy człowiek wkracza na ich tereny, zwierzęta muszą się dostosować lub zginą. Prymatolog Laura Bolt z Univerisy of Toronto Mississauga zauważyła, że zachowanie małp zmienia się wówczas na znacznie mniej społeczne.

Na Pustyni Judzkiej archeolodzy badają strukturę w kształcie piramidy
26 marca 2025, 08:58Na Pustyni Judzkiej trwają prace przy odsłanianiu starożytnej struktury w kształcie piramidy. Biorą w nich udział archeolodzy z Izraelskiej Służby Starożytności oraz ochotnicy z całego kraju. Po pierwszym tygodniu wykopalisk wiadomo, że struktura pochodzi sprzed 2200 lat. Na miejscu znaleziono, między innymi, papirusy zapisane greką, monety z brązu wybite przez Ptolemeuszy oraz Seleucydę Antiocha IV Epifanesa, broń, tkaniny i drewniane narzędzia.
Porody lepiej wywoływać rano
3 sierpnia 2006, 12:13Jeśli trzeba wywoływać poród, najlepiej zrobić to rano. Wiąże się to bowiem z mniejszą liczbą komplikacji. Takie doniesienia opublikowali australijscy badacze na łamach pisma Obstetrics and Gynecology.