![](/media/lib/577/n-hagiasofia-19550973224dd9f84cb88db7ecc0e482.jpg)
Platforma Crowdsourcing Romeyka ma zachować język stanowiący pomost do starożytności
3 kwietnia 2024, 13:33Uruchomiona właśnie platforma crowdsourcingowa ma za zadanie uratować przed zagładą wyjątkowy język – pontyjski, zwany przez jego użytkowników ρωμαικά, czyli „rzymski”. Przymiotnik „rzymski” nie jest tutaj przypadkowy, gdyż jest to język, który stanowi pomost pomiędzy czasami współczesnymi, a greką, którą mówiono w cesarstwie wschodniorzymskim, zwanym przez nas Cesarstwem Bizantyńskim. Jednak jest to nazwa stworzona przez historiografię nowożytną. Sami mieszkańcy tego państwa zwali je Cesarstwem Rzymian. I właśnie z jego mieszkańcami i językiem łączy nas język pontyjski.
![](/media/lib/507/n-polwyseparabski-88b62305153bd540970acf53650bc74b.jpg)
Wielka susza dała impuls do powstania islamu?
20 czerwca 2022, 06:10Pierwsza połowa VI wieku to na terenie Arabii okres olbrzymich niepokojów. Rozpada się najpotężniejsze z tamtejszych państw, królestwo Himajrytów, co pociąga za sobą kolejne zmiany prowadzące do rozpadu innych organizmów politycznych i społecznych. Sto lat później pojawia się islam, który od tamtej pory odgrywa dominującą rolę w tej części świata.
![](/media/lib/499/n-koran1-9a2ad5d6964b4cce97d913cd54b8c6f2.jpg)
Trwa ramadan, muzułmański miesiąc postu i umacniania wiary
11 kwietnia 2022, 05:47"Pierwszym dniem miesiąca ramadan jest 2 kwietnia 2022 roku (sobota) i jest to pierwszy dzień postu, który jest obowiązkiem każdego muzułmanina, oprócz osób zwolnionych z niego", oświadczył Tomasz Miśkiewicz, Mufti Rzeczpospolitej Polskiej, Przewodniczący Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego. Ramadan – najbardziej znane z muzułmańskich świąt – kojarzy się niemuzułmanom przede wszystkim z długotrwałym postem.
![](/media/lib/488/n-wino-w-starozytnym-sudanie-e3c3f7eb28eb6df2ef66b9859180bf17.jpg)
O winie w muzeum
27 stycznia 2022, 12:24Od 18 stycznia do 12 czerwca br. Muzeum Archeologiczne w Gdańsku (MAG) zaprasza na wystawę „Wino w starożytnym Sudanie”. Można ją zobaczyć w Spichlerzu "Błękitnym Baranku". Na zwiedzających czekają fragmenty zabytkowych naczyń ceramicznych, kopie meroickich ołtarzy ofiarnych z początków naszej ery czy plansze prezentujące zagadnienia związane z winem. Wyświetlany jest również film Piotra Parandowskiego „W stronę Nilu”.
![](/media/lib/444/n-amfora-b711c46ba1b61537d0f48aa53be3a59c.jpg)
Na średniowiecznej Sycylii muzułmanie produkowali wino
24 lutego 2021, 12:22Naukowcy z brytyjskiego University of York informują, że w sycylijskich amforach z IX-XI wieku znaleźli związki chemiczne pochodzące w winogron, co wyraźnie wskazuje na miejscową produkcję wina. Odkrycie jest o tyle interesujące, że we wspomnianym okresie Sycylia była zajęta przez muzułmanów.
![](/media/lib/417/n-fabryka-mydla-cdb49d5e057ba022850efb858707d9a2.jpg)
Najstarsza fabryka mydła w Izraelu pokazuje wczesne wpływy islamu
18 sierpnia 2020, 10:51Na pustyni Negew zidentyfikowaną najstarszą w Izraelu fabrykę mydła. Zabytek odkryto w miejscowości Rahat, największym na świecie mieście Beduinów. Fabryka pochodzi sprzed 1200 lat, a fakt, że podstawowym surowcem do produkcji mydła była oliwa z oliwek wskazuje na wpływy islamskie. W Europie mydło produkowano w tym czasie z tłuszczu wieprzowego.
![](/media/lib/406/n-tuhfat-143cc4c1d3f4f9c16b37f05eb47965ef.jpg)
Biblioteka Narodowa Izraela zdigitalizuje i udostępni wyjątkowe islamskie manuskrypty
11 czerwca 2020, 08:59Biblioteka Narodowa Izraela zdigitalizuje i udostępni online ponad 2500 rzadkich manuskryptów z Kolekcji Islamskiej i Bliskowschodniej. Manuskrypty, powstałe pomiędzy IX a XX wiekiem, zostały spisane po arabsku, persku i turecku. Większość z nich została podarowana Bibliotece przez Abrahama Shaloma Yahudę, arabsko-żydowskiego uczonego i jednego z najważniejszych kolekcjonerów arabskich manuskryptów w XX wieku.
![](/media/lib/362/n-hadzdz-1e62ffe5445e57a5aa82e2eef7f02dad.jpg)
Pielgrzymka do Mekki stanie się coraz bardziej ryzykowna z powodu zmian klimatu
23 sierpnia 2019, 11:58Jak bowiem wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z MIT, w wyniku zmian klimatu wilgotność i temperatura w miejscach odbywania hadżdż zmienią się tak, że przebywanie na zewnątrz stanie się „ekstremalnie niebezpieczne”.
![](/media/lib/237/n-saint_elijah-s_monastery_1-d46cf85337cca45f062449292a54c7a8.jpg)
ISIS zniszczyło najstarszy chrześcijański klasztor w Iraku
20 stycznia 2016, 13:05Zdjęcia satelitarne zdobyte przez agencję Associated Press potwierdzają, że Państwo Islamskie (ISIS) zniszczyło najstarszy klasztor chrześcijański w Iraku. Dair Mar Elia (klasztor św. Eliasza) z VI w. znajdował się w Niniwie w pobliżu Mosulu.
![](/media/lib/213/n-czaszka-z-otworami-4a9a0bb83069b74cd98c6351a715a68f.jpg)
Wyjaśniono zagadkę bardzo regularnych otworów w czaszce męczennika
12 lutego 2015, 07:35Naukowcy z Uniwersytetu w Pizie rozwiązali tajemnicę podziurkowanej czaszki z XV w. Należała ona do jednego z męczenników, ściętych przez Turków osmańskich za odmowę wyrzeczenia się chrześcijaństwa. Szesnaście otworów o różnej wielkości i głębokości nawiercono, by pozyskać proszek kostny do leczenia rozmaitych chorób wywołanych przez demony czy magię, w tym paraliżu, udaru i epilepsji.