Czystsze powietrze jedną z przyczyn... wzrostu zachorowań na legionelozę
13 marca 2024, 10:22Na całym świecie obserwuje się wzrost liczby przypadków legionelozy. To dość rzadka, ale niebezpieczna choroba układu oddechowego. Zabija około 10% chorych. Znamy drogi jej rozprzestrzeniania się oraz sezonowe trendy zachorowań. Jednak naukowcy wciąż nie potrafią rozwikłać zagadki rosnącej liczby zachorowań na świecie. Uczeni z nowojorskiego University at Albany powiązali właśnie legionelozę z... coraz czystszym powietrzem. A konkretnie ze spadkiem stężenia dwutlenku siarki.
Złoty pierścień z Chrystusem i szklany amulet pielgrzyma – niezwykłe znaleziska z Kalmaru
12 marca 2024, 12:50W trakcie prowadzonych od 2 lat wykopalisk w centrum Kalmaru w Szwecji archeolodzy znaleźli niemal 30 000 przedmiotów, w tym złoty pierścień i szklany amulet. Naukowcy odsłonili setki budynków, ulice i latryny z lat ok. 1250–1650. Jest wśród nich około 50 średniowiecznych zabudowań, 10 ulic oraz część starych murów miejskich znajdujących się na terenie byłego centrum średniowiecznego Kalmaru, niedaleko renesansowego zamku Kalmar Slott.
Wyższe BMI silnie powiązane z objawami depresji. Szczególnie u kobiet
12 marca 2024, 09:46Wyższe BMI jest silnie powiązane z gorszym stanem zdrowia psychicznego, szczególnie u kobiet, donoszą naukowcy z University College Cork. Naukowcy przeanalizowali informacje dotyczące 1821 osób w wieku 46–73 lat, zwracając szczególną uwagę na ich dobrostan oraz masę ciała. Odkryli, że BMI oraz stosunek obwodu pasa do wzrostu były silnie dodatnio skorelowane z liczbą punktów, jakie badani uzyskali w teście CES-D, który służy do wstępnego wykrywania objawów związanych z depresją oraz silnie ujemnie skorelowane z punktacją uzyskaną w kwestionariuszu Well-Being Index.
W klifach Wysp Brytyjskich zachował się najstarszy skamieniały las na świecie
8 marca 2024, 09:40Na północnym wybrzeżu Devon i Somerset w Wielkiej Brytanii znaleziono najstarszy na Ziemi skamieniały las. Pochodzące sprzed 390 milionów lat drzewa stanowiły część wielkich lasów pokrywających wówczas Euroamerykę, superkontynent, który powstał ze zderzenia Laurencji i Bałtyki. Las z obecnej Wielkiej Brytanii jest więc o około 5 milionów lat starszy, niż dotychczasowy rekordzista, skamieniały las odkryty w Cairo w stanie Nowy Jork.
Zbombardowali węgiel platyną i uzyskali pięć nowych izotopów
7 marca 2024, 13:24Pięć nowych izotopów – tul-182, tul-183, iterb-186, iterb-187 oraz lutet-190 – to wynik pracy naukowców z Facility for Rare Isotope Beam (FRIB) na Michigan State University. Ich stworzenie we FRIB to prawdopodobnie ich pierwszy przypadek zaistnienia na Ziemi. To jednocześnie dowód, że możliwości FRIB coraz bardziej zbliżają się do możliwości generowania izotopów takich, jakie istnieją w niezwykle egzotycznych środowiskach, jak wnętrza gwiazd neutronowych.
Sztuczna inteligencja pomogła ocenić ryzyko wyginięcia ponad 300 000 gatunków okrytonasiennych
7 marca 2024, 12:03Naukowcy z Royal Botanic Gardens w Kew wykorzystali sztuczną inteligencję do dokonania oceny ryzyka wyginięcia wszystkich 328 565 gatunków roślin okrytonasiennych. Wyniki analizy zostały publicznie udostępnione, dzięki czemu każdy – od miłośnika kwiatów na własnym parapecie, po naukowca zajmującego się badaniem bioróżnorodności – może sprawdzić, czy konkretny gatunek jest zagrożony wyginięciem i z jakim poziomem ufności naukowcy określili jego status w stanie dzikim.
Blizny kobiet i mężczyzn są inaczej zbudowane, donoszą naukowcy z PAN
7 marca 2024, 08:12Naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie dowiedli, że skład i budowa blizn są różne u kobiet i mężczyzn. Mężczyźni mają więcej kolagenu typu 1 i elastyny. Z kolei u kobiet występuje więcej kolagenu typu 3, który odpowiada za gojenie się ran bez powstawania blizn. Nasza praca jest pierwszą publikacją, w której wykazano różnice między kobietami i mężczyznami powyżej 50. roku życia w budowie skóry pourazowej, czyli blizn.
Majowie podczas rytuałów pili tytoń
6 marca 2024, 10:35Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.
Naukowcy zbadali skutki przyjęcia 217 dawek szczepionki przeciwko COVID-19
6 marca 2024, 08:35Zbadanie 62-letniego mężczyzny, który w ciągu 29 miesięcy przyjął 217 dawek szczepionki przeciwko COVID-19 stało się dla naukowców rzadką okazją do przyjrzenia się skutkom tak znacznego przedawkowania środka chroniącego przed SARS-CoV-2. Uczeni z Uniwersytet Fryderyka i Aleksandra w Erlangen i Norymberdze oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Erlangen o istnieniu mężczyzny dowiedzieli się z prasy. Przed nimi nikt nie miał do czynienia z osobą, która przyjęła tak wiele dawek szczepionki.
Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego
