![](/media/lib/188/n-mohenjo-daro-2010-bad1246cfb3b7f3f0f32d45d36b136df.jpg)
Cywilizacja doliny Indusu samodzielnie udomowiła ryż
22 listopada 2016, 12:05Uprawa ryżu w cywilizacji doliny Indusu rozpoczęła się znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono. Roślinę tę prawdopodobnie udomowiano w tym samym czasie, co w Chinach
![](/media/lib/396/n-llanos-f7eb6f67d3f366007ee7f420c365d9c4.jpg)
Znamy piąte miejsce, w którym ludzie udomowili rośliny
9 kwietnia 2020, 18:43Dotychczas wiedzieliśmy o czterech miejscach udomowienia roślin przez człowieka u zarania rolnictwa. Ryż udomowiono w Chinach, zboża i rośliny strączkowe na Bliskim Wschodzie, kukurydzę, kabaczki i fasolę w Mezoameryce, a ziemniaki i quinoę w Andach. Teraz okazało się, że jest i piąte takie miejsce
![](/media/lib/134/n-czarny-ryz-3212b13fb2059293ccb97dc553a2807d.jpg)
Uczeni określili miejsce pierwszej uprawy ryżu
5 października 2012, 08:24Ryż to obok pszenicy i kukurydzy najważniejsze ze zbóż żywiących ludzkość. Obecnie istnieją tysiące jego odmian, jednak naukowcom udało się określić miejsce pierwszych upraw.
![](/media/lib/529/n-piesel-d5b3945d05ba7cb96dfe3b8c2dc67426.jpg)
Jeden z najstarszych udomowionych psów żył w Kraju Basków
30 listopada 2022, 09:36Psy były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka. Nie znamy jednak czasu i miejsca, gdzie zyskaliśmy najlepszych przyjaciół. Najstarsze archeologiczne pozostałości po niewątpliwie udomowionych psach pochodzą z okresów kultury magdaleńskiej (Abri le Morin, Francja, ok. 15 000 – ok. 14 200 lat temu), epigraweckiej (Grotta Palicci, Włochy, ok. 14 300 – ok. 13 700 lat temu), kebrajskiej i natufijskiej (Kebara, Izrael, ok. 12 500–12 000 lat temu). Naukowcy z Uniwersytetu Kraju Basków (EHU) datowali psią kość, która jest znacznie starsza od wszystkich tutaj wymienionych przykładów.
![](/media/lib/259/n-abkoty-044be9dc4048dedf3ad93dd8002f7427.jpg)
Kot jeszcze nie całkiem udomowiony
20 czerwca 2017, 10:52Najnowsze badania genetyczne wskazują, że koty nie zostały udomowione w taki sam sposób jak psy, krowy czy świnie. Koty od tysięcy lat żyją wśród ludzi, ale dopiero niedawno pojawiły się u nich zmiany typowe dla udomowionych zwierząt.
![](/media/lib/115/n-tabliczka-8e317097d72fb03016737758f3305829.jpg)
Pióro ważniejsze od miecza. To technologie informacyjne decydowały o rozwoju imperiów
29 maja 2020, 20:10Jak się okazuje, do rozwoju wielkich cywilizacji ludzkości potrzebny był nie tylko miecz i pług, ale również pióro. Autorzy najnowszej analizy dowodzą, że o być albo nie być protopaństw i pierwszych cywilizacji decydowała technologia informacyjna.
![](/media/lib/162/n-biegnacy-miki-213a7afb6cfea0c45be000d944a73a43.jpg)
Psy udomowiono w Europie
15 listopada 2013, 18:19Analizy DNA wykazały, że to europejscy łowcy-zbieracze udomowili wilki i doprowadzili do pojawienia się psów przed 20-30 tysiącami lat. Takie wnioski wynikają z najszerzej zakrojonych badań DNA psów i wilków.
![](/media/lib/531/n-lusia-3d958d1eed8f1c8bf2b8b4e966b4ae11.jpg)
Polskie koty to potomkowie co najmniej 3 linii genetycznych. Kiedy przybyły na nasze tereny?
15 grudnia 2022, 10:26Niedawne badania wykazały, że koty udomowiono na terenie Żyznego Półksiężyca przed około 10 000 lat, a ich przodkiem jest Felis sylvestris lybica. Jak jednak rozprzestrzeniły się po świecie i trafiły do Europy Centralnej i Polski? Wstępne odpowiedzi na te pytania uzyskał zespół naukowy z Polski, Słowacji, Serbii, Węgier, Czech, Mołdowy i Belgii.
![](/media/lib/289/n-ryzamazonia-61bb4cb7e274b6fe994fba690399e4e4.jpg)
Mieszkańcy Amazonii udomowili ryż 4000 lat temu. A potem o tym zapomnieli
10 października 2017, 09:53Starożytni mieszkańcy Amazonii już przed 4000 lat odkryli, w jaki sposób manipulować dzikim ryżem, by dawał on większe plony i miał większe ziarno. Jednak wiedza ta została utracona, gdy po przybyciu kolonizatorów doszło do zdziesiątkowania populacji Ameryki. Naukowcy z Wielkiej Brytanii i Brazylii znaleźli pierwsze dowody dotyczące udomowienia ryżu w Amazonii.
![](/media/lib/406/n-polnocnechiny-d26f36f33da0dd32900e4596a8c02a97.jpg)
W starożytnych północnych Chinach zmiany genetyczne idą w parze ze zmianami gospodarczymi
5 czerwca 2020, 11:34W północnych Chinach pojawiły się jedne z pierwszych wysoko zorganizowanych społeczności, których podstawę utrzymania stanowiła uprawa prosa. Specjaliści wyróżniają dwa główne centra tych upraw – baseny Rzeki Źółtej (Huang He) oraz Xiliao He (Zachodniej Rzeki Liao). Chcąc poznać historię genetyczną tych ludów dokonali porównania 55 genomów sprzed 7500–1500 lat z basenów Rzeki Żółtej, Xiliao He oraz Amuru